پاره هایی از آن 21 ماه

اوایلِ خدمت، می گشتم دنبالِ کسی یا جایی که بتوانم با سرباز هایش ارتباط برقرار کنم. قسمتِ آی تیِ قرارگاه، سه سرباز داشت که یکی کارشناسی آی تی و اهل سینما، یکی دیپلم اما اهل کتاب، دیگری هم سربازی بود که سطح تحصیلیِ خوبی داشت، ارشد فیزیکِ محض! خارج از ساعات اداری هم ریاضی و فیزیک تدریس می کرد که وقتی من به قرارگاه رفتم ایشان چهار ماه بیشتر به اتمام خدمتشان نمانده بود و مهندس صدایشان می زدیم. بار اول که به اتاق آی تی رفتم، یعنی اولین برخوردمان، برای اطلاع رسانی به سرباز ها برای کلاسِ قرآن بود. "آخر من سربازِ عقیدتی سیاسی بودم" نمیدانم بحث بر سر چه بود، اما آن سرباز اهل سینما داشت با جمع صحبت می کرد که:" آدم یا می داند یا نمی داند..." بعد رو به من کرد و گفت: "مثلن شما که تازه از آموزشی آمده ای و سرباز عقیدتی شده ای، می دانی یا نمی دانی؟" من هم در جواب گفتم:" دانستن یا ندانستن را می شود با یک مثال میکروسکپی از جایگاه کوانتم توضیح داد، قانون این را می گوید که یک سیستم فیزیکی در یک لحظه در تمام حالت های مختلف به صورت پاره ای وجود دارد!" بعدش هم مثل "شلدون کوپر" خندیدم و خاطر نشان کردم که بعد از نماز برای کلاس قرآن درخدمتشان هستیم...
این اولین برخورد ما بود و از آنجایی که من دسترسی به پرونده ها داشتم یک نگاهی به مشخصات شان کردم و دیدم شاید بشود ارتباط برقرار کرد. این شد که رفت و آمدم به آی تی بیشتر شد، چون آنجا تنها جایی بود که می توانستم در بحث ها شرکت کنم و حرفی برای گفتن داشته باشم.
یک روز که بحث در رابطه با فیلم "میان ستاره ای" از "کریستوفر نولان" بود، من برای تفهیمِ سیاه چاله، فلش بک زدم به نسبیتِ عامِ انیشتین و و و که آخر بحث تمام شد و وقتی برای نهار همه اتاق را ترک کردند، مهندس نگاه عجیبی به من داشت، پرسید: قضیه چیه؟! با خنده گفتم: مهندس کجای من شبیه به فیثاغورث هست؟ گفت: تو سرباز عقیدتی سیاسی هستی! مثل بلبل قرآن می خوانی! پیراهن یقه ایستاده و شرف الشمس و شلوار پارچه ای! بعد دانشگاه هنر درس خوانده ای! اهل فیلم و کتاب هستی و با من در رابطه با ذرات بنیادی و سیارات فرا خورشیدی و فیزیک کوانتم صحبت می کنی... قضیه چیه؟!...

پ.ن|
مهندس قرار است ازدواج کند و امروز زنگ زد من را هم دعوت کرد.

خود درگیری

همیشه خیال می‌کردم که احساسی که بعد از تمام شدن خدمتم خواهم داشت را، ملگیبسون آخر فیلم شجاع دل نداشته. اما، نوچ! همیشه خوب دیگران را متقاعد می‌کنم اما هرچه با خود کلنجار می‌روم که خود را قانع کنم، نوچ! با خودم درگیرم، تنها مشکل و ترس و دغدغه ام جمع شده در خودِ خودم! خودمی که زیر سنگ دنبالش گشتم و هر بار که سعی برای پیدا کردنش کردم، فرسنگ ها ازش دور شدم...  می‌ترسم، می‌ترسم از روزهایی که انگار قرار است دوباره تکرار شود، از بیداری های بی هدف، از بی میلی نسبت همه چی، از بیخیالی، از خیال، از خودم...

پ.ن| آدم ها گاهی نیاز دارند که حرف هایی که به باقی می‌زنند را از دهانِ کسی دیگر به خودشان زده شود.

حواس پرت گانه

تازه رسیدم خانه، هرچه کلید به در انداختم نمی چرخید، یک آن صدای قفل در آمد که کسی از داخل در را داشت باز می کرد، جا خوردم که چه کسی قبل از من خانه است! که ناگاه آقای همسایه در را باز کردند و من فهمیدم باز هم بجای شش، دکمه ی چهار آسانسور را زده ام...

پ.ن|
قبلن زود تر متوجه این باگ می شدم، تا این حد، یعنی کلید انداختن به در، پیش نمی رفتم.
پ.ن2|
خوشبختانه آقای همسایه بیدار بودند، اما خیلی شبیه به علامت سوال و تعجب بودند.

قدر...

در قسمتی از آیه ی یازدهم از سوره ی رعد آمده است که: "یقینن خدا سرنوشت هیچ ملتی را تغییر نمی دهد تا آنکه آنان آنچه را در وجودشان قرار دارد به زشتی ها و گناه تغییر دهند." حالا اینکه این آیه چقدر با شبی که قرار است خداوند سرنوشت یک سال آدمی را بنویسد پارادوکس و از زوایائی اگزیستانسیالیسم است، به کنار... یا اصلن؛ منظور ما از جهان چیست؟ جهانی است که قابل مشاهده می باشد و شامل تمام چیزهائی ست که قابل اندازه گیری هستند و ما با آنها تعامل داریم، که شعاعِ این جهانِ قابل مشاهده 46 بیلیون سال نوری است! بعد، خودِ بیگ بنگ چیزی نزدیک به 13/8 میلیارد سال پیش اتفاق افتاده که نقطه شروع فضا و زمان نبود بلکه شروع چیزی بود که امروزه جهان قابل مشاهده ما می باشد. بعد، این جهانِ قابل مشاهده ی ما در مقابلِ جهانِ غیر قابل مشاهده ی ما هیچ چیز نیست! که حالا اگر بخواهیم یک نتیجه تئوریکال از قوانین فیزیک بگیریم که امروزه به خوبی درک می شود میتوان به چند جهانی اشاره کرد. که یعنی فرض بر اینکه تمام تصورات ما از جهان امروز و تاریخچه آن درست باشد و احتمالن واقعی ، تعداد زیادی جهان آن بیرون وجود دارند که ورای منطقه قابل مشاهده ما هستند و احتمالن جهان های دیگری هستند که با بیگ بنگ های دیگری شروع شده اند... که بحث از حوصله جمع خارجه و اصلن ولش کن!
_ من می گم بین بیدار موندن و بیدار شدن، کلی توفیره...

حوصله ام را از دست داده ام

علی رغم میل به هر گونه بحثی، صحبت به برجام کشید. وقتی گفتم نظر من در این رابطه با آقای خامنه ای نزدیک است، خنده شان گرفت، فکر کردند به تمسخر این حرف را زده ام! که تو با کوچک ترین سوژه این سیستم را زیر سوال میبری، حالا چگونه نظرت با راسِ قضیه نزدیک است؟. که باید برایشان قطعنامه ها را توضیح می دادم و با ادله و استدلال به صورت کاملن منطقی توجیه شان می کردم. اما با کسانی که شعاع دایره ی لغاتشان پنج سانت هم نیست، که با برجام، آزادی، تا هزار و چهار صد، سر و تهش را هَم آورده اند که نمی شود بحث کرد.
در ادامه بحث به ولادت امام حسن (ع) رسید، وقتی در رابطه با ایستگاه های صلواتی بحثی باز شد و باز هم از من سوال پرسیده شد، :" با اینکه خوشحالم کسی مثل امام حسن (ع) به دنیا آمده، اما با هرگونه ایستگاه صلواتی ای مخالفم" که باز فکر کردند تمسخر می کنم، که تو آتئیست هستی و چطور از به دنیا آمدن امامی میتوانی خوشحال باشی؟. که باز هم باید برایشان واو به واو زندگی امام حسن (ع) را توضیح می دادم که بفهمند چرا... اما باز هم انتهای پارگرافی که در بالا اشاره شد.
در انتها، بحث روی من متمرکز شد، دقیقن روی من! هرکدام به راحتی من را نقد کردند و قضاوت هم که این روزها در شعورِ ما ملتِ فهیم حرف اول را می زند.

***

از یک جایی به بعد در زندگی ام، آدم ها کم شدند، اما زیاد نشدند. که ایراد از من است، از حوصله ای که شرح قصه ندارد، شرح اینکه بین دیانت و سیاست توفیر است. اینکه من می توانم آتئیست باشم اما منش و راه و روش و طرز زندگی کسی که خدا را قبول دارد را دوست داشته باشم... پس هر بار بدونِ کوچک ترین تغییر فیزیولوژیکی ای در میمکِ صورتم می گذارم تمامِ نظری که در رابطه ام دارند را به رویم بیاورند و بروند!

نکته

سخنی با روزه خواران.

از امام صادق (ع) در رابطه با بوی دهان روزه دار چنین نقل شده که خداوند به حضرت موسی وحی فرستاد، که چرا با من مناجات نمی کنی؟ موسی در پاسخ عرض کرد: خداوندا روزه دارم و در حال روزه، دهان خیلی معطر نیست. خداوند فرمودند: ای موسی! بوی دهان روزه دار پیش من از مُشک خوشبوتر است. (روضة المتقین، جلد سوم، صفحه دویستُ بیستُ نُه)

سخنی با روزه داران.

متاسفانه هیچ نقلی در این باب که بنده ی خدا هم بوی دهان روزه دار را دوست داشته باشد موجود نیست.

اندر احوالات شهر من

وقتی اتفاق هائی نظیر پلاسکو و حادثه ی اخیر مجلس در شهر رخ می‌دهد، مردم ما به دسته های مختلفی تقسیم می شوند، یکی آن دسته که لیوان آب دست‌شان است زمین می‌گذارند و به محل حادثه می‌روند، که البته می‌شود این حرکت خودجوش مردمی را از دریچه های مختلف نگاه کرد؛ مثلن به صدا و سیما و اخبار اعتقاد و باوری ندارند، می‌خواهند شخصن از نزدیک با حادثه اجین باشند، حتا به قیمتِ گلوله خوردن! دسته ی بعدی آن قسمت از دوستان اند که لیوان آب را زمین می‌گذارند اما به دلایل مختلف، مثل بُعد مسافت و امثالهم این مهم را از دست می‌دهند و می‌نشینند برای این اتفاقات جوک می‌سازند! از این قسمت های مردمی در این شرایط می‌شود به یک گروهی از افراد مثلن پُر مطالعه اشاره کرد که شب حادثه میز گرد تشکیل می‌دهند و در رابطه با این موضوع که آیا با توجه به اینکه داعش این جنایت را گردن گرفته است، کار، کارِ داعش بوده است یا چی؟ که یکی از آن طرف بلند شد و گفت: سیانور من را یاد مجاهدین خلق می‌اندازد و یادی کنیم از شهریورِ سال شصت! و خب قاعدتن یک دسته هم خودِ افرادی هستند که مستقیم با حادثه من تو من هستند، از این دسته می‌توان به نماینده هائی اشاره کرد که با وجود حمله‌ی تروریستی به مجلس، زخمی و کشته شدنِ هم‌وطنان خود، از خود سلفی تهیه کردند و با عنوان همین الآن صحن مجلس در صفحه خود با دوستان‌شان به اشتراک گذاشتند...

_ ما چرا اینجوری هستیم؟ 

در های بسته

تهران به این بزرگی، صد و بیست متر مغازه، تو یک جای خوب با ارتفاع سقفِ خوب که مناسب کافه باشه، نیست... آقا نیست، یک ماهه دنبالش دارم می گردم !
شاید بگید مگه میشه؟ نه، نمیشه، هست، ولی یجای پَرت، هست، ولی ماهی چهل میلیون اجاره، هست، ولی مناسب کافه نیست.

شاید حق با من نباشد

یک دسته از آدم ها هستند که بعد از آنکه مُردند مردم می فهمند آنها که بوده اند! دسته دیگر از آدما ها آنهائی اند که در حقشان اجحاف می شود، بعد از مُردن و گذشتن از سال ها از مرگشان تازه مردم می فهمند آنها که بودنند و چه بودنند  و چه می گفتند؛ چرا حق با آنها بود و چقدر در زمان و مکان حیف شده اند. و بر عکس هم هستند آن دسته که بعد از مرگ و خاک خوردنِ قبرشان مردم بفهمند عجب حجم عظیمی از حماقت را سال ها تحمل کردند و باقی ـش را بیخیال که حوصله شرح قصه نیست...!
اما یک دسته ی آخر هم هستند که نه وقتی زنده اند، نه وقتی مُرده اند و سال ها از مرگشان گذشته، هیچ کس نمی فهمد اینها چه می گفتند و اصلن خط فکری ـشان چه بود! برای چه زنده بودند، برای چه زندگی کردند و برای چه مُردند... شاید حق با آن ها نباشد، شاید اشتباه کنند و هزار و یک شایدی که خلافِ چیزی که هستند را ثابت کند. اما آن ها همانی هستند که هستند و می مانند همانطور که بوده اند، بی هیچ چشم داشتی به چشمی که ببیند و گوشی که بشنود.

شارژ نداره

ایستگاه مترو؛ روبروی آخرین گیتی که کنارش مسئول آن قسمت می نشیند، کارتم را زدم، صفحه قرمز شد، دستگاه جیغی بنفش به نشانه شارژ نداشتن کشید، همه ی سرها برگشت رو به من، نگاه های سرد و عصبی، زمان از حرکت ایستاد و حتا یک سکانس از مانیتور های داخل اتاق انتظامات مترو بود که دوربین ها چرخیدن رو به من، یک کادر روی دستگاه، یک کادر از صورتِ رنگ پریده و متعجب من، یک سکانس هم لانگ شات از بالا... بعد در این خلاء زمانی، عقربه ی ساعت را می دانید چه صدایی به حرکت درآورد؟
صدای آقای مسئول آن قسمت که گفتند: شارژ نداره!
زمان به حرکت درآمد، نگاه ها از رویم برداشته شد، دوربین انتظامات روی آن خانم بُلند بِلُنده ست، همه به راه خود ادامه دادند و من؛ نگاهی به روبرو کردم، نفسی عمیق کشیدم، رو به آقای مسئول کردم و با لحنی مسخره گفتم: نـــه بــابــا؟!